ایده

idea

/aɪˈdɪə/

واژه‌ی ایده از جمله واژه‌های کلیدی در بحث کارآفرینی و ایجاد کسب و کار جدید است.

جالب اینجاست که افرادی که نقش‌های متفاوتی در فعالیت‌های کارآفرینانه دارند، عموماً نگاه کاملاً متفاوتی هم به مفهوم ایده دارند.

بهترین جایی که می‌توانید این اختلاف نظر را ببینید، مذاکره‌ی میان صاحبان ایده و سرمایه گذاران است.

صاحبان ایده، گاهی حتی جرأت نمی‌کنند که جزئیات ایده‌ی خود را بگویند و معتقدند که  ایده، تمام داشته‌ی آنهاست .

از سوی دیگر، سرمایه گذاران در جلسات رسمی (یا در جمع‌های خصوصی‌ خود) آنها را مسخره می‌کنند (یا لااقل جدی نمی‌گیرند)‌ و می‌گویند که ایده، روی زمین هم ریخته است و  هنر، اجرای ایده است و پیاده سازی یک ایده و تجاری سازی یک ایده، جز با پشتوانه‌ی پول و سرمایه حاصل نمی‌شود .

به نظر می‌آید که بخشی از مشکل، در اینجاست که ایده پرداز و کارآفرین، تعریف‌های متفاوتی از ایده در ذهن خود دارند و این باعث می‌شود که با وجود تشابه کلمات، درباره‌ی دو مفهوم کاملاً متفاوت صحبت کنند.

ایده چیست ؟

ایده : یک مفهوم یا یک اثر ذهنی است.

ایده برتر: ایده خالقی است که راهکار بهتر و با ارزشتر را برای حل چالش موجود، پاسخ به یک نیاز و کشف دنیای ناشناخته ارائه و پاسخگوی سواالت زیر باشد:

 چالش پیش رو چیست؟

 مخاطب آن کیست؟

 راهکار جدید ارائه شده چیست؟

ایده فردی: ایده ای است که توسط یک فرد ایده پرداز تعریف می شود و محتوای ایده مورد رؤیت افراد دیگری به استثنا داوران جشنواره قرار نمیگیرد . قابل ذکر است در صورت انتخاب ایده در جشنواره به عنوان ایده برتر، عنوان ایده در سامانه جشنواره و خبر گزاریها اعلام می گردد.

ایده گروهی مشخص : ایده ای است که توسط یک ایده پرداز بعنوان سر گروه و اعضاء مشخص (سر گروه تعیین می کند) تعریف می شود.

نکته مهم : مالکیت معنوی ایده های گروهی مشخص، برای تمام اعضاء تیم بصورت مساوی می باشد.

ایده گروهی نامشخص : ایده ای است که توسط یک ایده پرداز بعنوان سر گروه و با مشارکت ایده پردازان ناشناس برای تکمیل ایده اولیه تعریف شده جهت استفاده حداکثری از تخصص ایده پردازان تعریف می شود.

قابل ذکر است، مالکیت این ایده برای تمام اعضاء تیم بصورت یکسان می باشد.

چه تفکری ایده است ؟

هر تفکری که در چارچوب تعریف ایده، مطابق تعریف فوق قرار گیرد ایده میباشد. تفکری که منجر به تغییر کمی و کیفی محصول میشود.

1-ایده‌هایی که مرتبط با محصولات و چیزهای موجود میباشد به شرط تغییر در ساختار آن ایده میباشد.

2-پایان نامه‌های کارشناسی ارشد و طرحهای تحقیقاتی که مبتنی بر نوآوری باشد و منجر به تولید محصول جدید یا ابداع روش علمی جدید شود در صورتیکه بیش از یک سال از ثبت اختراع، تاییدیه علمی یا ارائه مقاله نگذشته باشد، ایده محسوب می شود.

3-اگر ایده فردی توسط خود شخص به محصول تبدیل شده باشد ولی هنوز ثبت نشده و یا در نمایشگاه و جشنوارهای ارائه نشده باشد و یا از ثبت و ارائه آن یک سال نگذشته باشد هنوز ایده میباشد.

چه چیزی ایده نیست ؟

تفکری که در مورد چیزهای موجود بوده و باعث تغییر در ساختار آنها نشود ایده نیست ولی اگر محصول جدیدی را بوجود آورد ایده است. مانند ساخت تلویزیون با سایز بزرگ با ویژگیهای خاص و برتر ایده نیست زیرا ساختار را تغییر نمیدهد (اما ساخت یک تلویزیون با ساختار جدید مثال ویژگی اتصال به کامپیوتر و یا LED , LCD در زمان خود ایده بوده ولی الان ایده نیست)

معیارهای خالق بودن ایده :

در صورت اینکه تفکری ایده، تشخیص داده شود براساس شاخصهای ذیل مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت:

 ساده بودن

 زیرکانه بودن

 به خوبی ترسیم و ارائه شدن

 آشنا و مأنوس بودن

 قوی و رسا بودن

 توانایی بکارگیری آن در چند زمینه

 تازه و اصیل بودن

 انعطاف پذیری و قابل تغییر بودن

 توانایی به چالش کشیدن آن

ایده ای که همه معیارها را دارد یک امتیاز ویژه می گیرد.

شاخص های کارایی :

 در عین بزرگی، ساده بودن

 استراتژی کسب و کار را حمایت کردن

 بطور مشخص جدید و بهتر بودن

 قابل اثبات بودن

 سوددهی

 به سرعت و به آسانی اجرا شدن

 در راستای اولویت های فناوری کشور قرار گرفتن

خالق بودن ایده :

1 .ساده باشد (simple): به آسانی قابل فهم باشد و موضوع واحدی را در ذهن تداعی کند.

2 .زیرکانه باشد (smart): با درایت راه حلی برای رفع مشکل ارایه دهد.

3 .به خوبی ترسیم و ارایه شده باشد (crafted-well): به بیان ساده و مختصر روابط منطقی میان اجزاء و ماهیت ایده را ماهرانه ترسیم کرده و به نمایش بگذارد.

4 .آشنا و مأنوس باشد (familiar): دور از ذهن نبوده و مخاطب از گذشته با مفاهیم آن در ارتباط باشد.

5 .قوی و رسا باشد (resonant): دارای مفاهیم عمیق بوده و راهکاری قاطع برای حل چالش موجود ارایه دهد.

6 .بتوان آن را در چند زمینه بکار گرفت (shareable): قابل استفاده در زمینه های مختلف باشد. بعبارتی برای یک کاربرد خاص طراحی نشده باشد.

7 .تازه و اصیل باشد (original): قبلا توسط دیگران ارایه نشده و دارای تازگی و اصالت باشد. بعبارتی بازسازی شده نباشد بلکه خلق شده باشد.

8 .انعطاف پذیر و قابل تغییر باشد (flexible): بتوان با اندکی تغییرات به سادگی از آن در شرایط جدید استفاده کرد.

9 .بتوان آن را به چالش کشید (challenging): ایجاد کننده حس رقابت برای ارایه راه حلی قوی و بهتر باشد.

کارایی ایده :

1 .در عین بزرگ بودن ساده باشد: هرچه ایده پیچیده تر باشد، درك بزرگی آن برای مخاطب سخت تر است. از جزئیات صرف نظر شود تا ماهیت ایده بهتر خود را نشان دهد.

2 .استراتژی کسب و کار را حمایت کند: هدف همه جانبه و مسیر کار برنامه ریزی شده سریع را برآورده نماید و با نیاز های جاری و در حال شکل گیری استفاده کننده سازگار باشد.

3 .بطور مشخص، جدید و بهتر باشد: ایده ارایه شده باید این قابلیت را داشته باشد تا کاربر را تشویق به جایگزینی ایده جدید به جای ایده های قدیمی نماید.

4 .قابل اثبات باشد: شواهد و یا مثال هایی ارایه شود که نشان دهد ایده قابل پیاده سازی است.

5 .سودده باشد: ایده باید این قابلیت را داشته باشد که بتوان نشان دهد سرمایه گذاری در راستای عملیاتی شدن آن منجر به نتایج بهتر و سود دهی بیشتر در مقایسه با روش های موجود می گردد.

6 .به سرعت و به آسانی اجرا شود: سرعت و سهولت اجرای ایده یک اصل مهم است، زیرا طولانی بودن فرایند ذکر شده عمر مفید ایده را کاهش می دهد.

7 .درر استای اولویت های فناوری کشور باشد.

منابع:

https://motamem.org/%D9%85%D9%81%D9%87%D9%88%D9%85-%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D9%87-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%86%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C/